Czynności notarialne
Notariusz w zakresie swoich uprawnień działa jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.
Rolą notariusza jest zapobieganie sporom sądowym poprzez zapewnienie pewności i bezpieczeństwa obrotu, bowiem przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest zobowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne.
Czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Na żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, wykorzystując własną znajomość języka obcego wykazaną w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych lub korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.
Czynności dokonane przez notariusza mają charakter dokumentu urzędowego.
Rodzaje czynności notarialnych
Zgodnie z art. 79 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku - Prawo o notariacie, notariusz dokonuje następujących czynności:
1) sporządza akty notarialne;
2) sporządza akty poświadczenia dziedziczenia;
3) sporządza poświadczenia (w tym własnoręczności podpisu i daty pewnej);
4) doręcza oświadczenia;
5) spisuje protokoły;
6) sporządza protesty weksli i czeków;
7) przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
8) sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów;
9) sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów;
10) sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.
Tajemnica czynności notarialnych
Notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne i obowiązek ten trwa nawet po odwołaniu notariusza.
Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo ważnemu interesowi prywatnemu. W tych wypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić notariusza Minister Sprawiedliwości.
Przygotowanie przed wizytą w kancelarii notarialnej
Dokumenty i informacje
Dokumenty niezbędne do dokonania czynności notarialnej wraz z danymi stron oraz podstawowymi informacjami, dotyczącymi samej czynności, powinny być dostarczone do Kancelarii przed ustalonym z Notariuszem terminem dokonania czynności notarialnej. Przekazanie tych dokumentów i danych umożliwi przygotowanie czynności (przygotowanie projektu aktu notarialnego, projektu aktu poświadczenia dziedziczenia, itp.) oraz znacząco usprawni przeprowadzenie samej czynności notarialnej w Kancelarii.
Stwierdzenie tożsamości
Przy dokonywaniu czynności notarialnej Notariusz jest obowiązany stwierdzić tożsamość osób biorących udział w czynności, na podstawie prawem przewidzianych dokumentów, to jest: dowodu osobistego, paszportu lub karty pobytu. Przed czynnością należy upewnić się, że termin ważności tych dokumentów nie upłynął, zaś zawarte w nich dane są prawidłowe i aktualne (np. noszone nazwisko, wymienione są wszystkie imiona danej osoby). W przypadku, gdy stroną czynności ma być podmiot inny niż osoba fizyczna (np. spółka), konieczne jest również stwierdzenie tożsamości tego podmiotu, na podstawie prawem przewidzianych dokumentów, np.: odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego.
Dane stron
druki formularzy do pobrania
Przed dokonaniem czynności Notariuszowi powinny zostać przekazane następujące dane stron:
1) osoby fizyczne
- imiona (wszystkie noszone przez daną osobę),
- nazwiska (oba człony w przypadku nazwisk dwuczłonowych),
- imiona rodziców,
- rodzaj, serie i numery dokumentów tożsamości, oraz daty upływu ich ważności,
- PESEL,
- NIP (w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą),
- stan cywilny (w przypadku określonych czynności),
- adres zamieszkania,
2) podmioty inne niż osoby fizyczne
dane osoby lub osób, działających w imieniu podmiotu, to jest:
- imiona (wszystkie noszone przez daną osobę),
- nazwiska (oba człony w przypadku nazwisk dwuczłonowych),
- imiona rodziców (w przypadku osób innych, niż członkowie organu danego podmiotu),
- rodzaj, serie i numery dokumentów tożsamości, oraz daty upływu ich ważności,
- PESEL,
- stan cywilny (nie dotyczy reprezentacji osób prawnych),
- adres zamieszkania,
- określenie charakteru, w jakim działa dana osoba (np. pełnomocnik, członek zarządu, wspólnik) oraz dane podmiotu, który jest stroną czynności, to jest:
- pełna nazwa/firma,
- numer rejestru,
- REGON,
- NIP,
- adres siedziby,
- umowa spółki/statut (ostatni tekst jednolity umowy spółki/statutu)